Wakker gekust
Stel, je wordt uitgedaagd om een geestelijke te ontmoeten die de president van de V.S. heeft beledigd. Durf je dat aan? Bovendien verspreidt het nieuws zich dat men bij de Amerikaanse douane voor minder in de cel wordt gegooid. Wat is dan wijsheid? Mij is de eer te beurt gevallen om de bisschop van het Episcopale bisdom in Washington, Mariann Budde te interviewen. Zij was de voorganger tijdens de inauguratiedienst van Donald Trump. Met haar oproep tot compassie voor degenen die nu vrezen voor deportatie, haalde Budde niet alleen de wereldpers, maar ook de wrevel van de president op haar hals. Maar omdat haar boodschap is dat iedereen moedig kan zijn, is thuisblijven geen optie. Dus reis ik samen met twee collega’s af naar Washington D.C. om de bisschop te ontmoeten. De cameraploeg zal uit New York komen. Na de lange vlucht naar D.C. is het gevreesde douanemoment binnen de kortste keren voorbij, omdat de beambte zichtbaar gecharmeerd is van de ontwapenende glimlach van mijn collega die het eerst naar voren stapt. Bovendien onthullen we het doel van onze komst niet.
We ontmoeten de bisschop in haar kleine privékapel, vlak naast de Washington National Cathedral, waar de beroemde dienst heeft plaatsgevonden. Tot onze stomme verbazing vertelt Budde dat ze haar preek niet van tevoren heeft hoeven inleveren. Ze kijkt er zelf ook nog steeds verbluft bij. Misschien werd haar vrijmoedigheid onderschat. Dat zal nu niet gauw meer gebeuren. Ze vroeg zich af hoe ze het best kon spreken over eenheid. Haar pleidooi voor mededogen deed ze omdat ze beseft dat wij allen vroeg of laat genade nodig hebben. Dat zelfkennis leidt tot compassie voor anderen, had ik al in haar boek gelezen: ‘Durf moedig te zijn.’ Het doel van dit televisie-interview is om Budde advies te vragen hoe wij allen onze dapperheid kunnen aanboren. Moed is geen aangeboren eigenschap, maar een levenshouding die we kunnen ontwikkelen.
Ik vraag Budde of al die aandacht ook verslavend is. Tot mijn verrassing beaamt ze dat. Na zo’n grote gebeurtenis kan ons bestaan ineens leeg lijken. Het is een kunst om de beweging van eb en vloed in ons leven te herkennen.
‘Ieder mens kent vele beslissende momenten die ons leren hoe we moedig kunnen zijn. Dan hebben we sterk het gevoel dat we leven. Soms krijgen we dan een spirituele ervaring, de sensatie dat we deel zijn van iets groters.’ Toen bisschop Budde zich vijf jaar geleden al tot Trump richtte omdat ze vond dat hij het christelijk geloof misbruikte, had ze het gevoel dat ze geroepen werd.
‘Er is meer dan één manier om een dapper leven te leiden. Onze moedigste beslissingen zijn soms voor niemand te zien’, zegt ze. ‘Soms moeten we ergens weggaan. En soms moeten we blijven. Dat is de waarde van standvastigheid. Buig je dan naar de werkelijkheid. Beschouw je last als een geschenk. Aarden waar je bent is een vorm van dagelijkse trouw.’
Haar helderblauwe ogen stralen tijdens het interview. Een geboren leider die het kind in zichzelf blijft eren. Ik zie hoe dapperheid en zachtmoedigheid een dans in haar zijn aangegaan. Buddes moed is geen onmogelijk ideaal, maar een speelse mogelijkheid voor iedereen. Want volgens haar is het meest persoonlijke ook het meest universele. Als ik in haar ogen kijk, ervaar ik dat aan den lijve.
‘Mededogen voor anderen stelt ons in dienst van iets buiten onszelf en helpt ons vanbinnen groter te worden dan het lijden dat we moeten verdragen. Wat we zeggen heeft misschien veel meer impact dan we denken. Maar laat je nooit stoppen door je fouten.’
Aan het eind van het gesprek steekt Budde ons allen een hart onder de riem. ‘Pasen is de frisse start. Net zoals de natuur ons deze lente weer toont dat het leven doorgaat en we altijd opnieuw kunnen beginnen.’ We hoeven niet te hopen op betere tijden, alleen maar te zien hoe opwindend veel redenen er zijn voor vreugde en dankbaarheid.
Tijdens de terugvlucht zitten we naast een aantal Amerikaanse vrouwen die ontroerd raken als ze de naam van de bisschop horen. Ik zie hoe haar dappere zachtheid hun ogen doet oplichten. Ja, moed is besmettelijk. Het is alsof Budde me wakker heeft gekust. Een Paaswonder.
Uitzending: zaterdagavond 19 april op NPO2