Verkenners

Onlangs noteerden twee wetenschapsjournalisten, ook wel AI-verkenners genoemd: ‘We raken gewend aan een wereld die je naar je hand kunt zetten.’ Als niet-weter waag ik die uitspraak toch te betwijfelen. Dat we snel gewend raken lijkt me een feit. De mens plooit, acclimatiseert en schikt zich al eeuwen. Maar dan de tweede helft van die uitspraak: bestaat er een wereld die zich naar onze koude wil voegt? Wat een geestig, maar ook dof misverstand. Door die illusie raken we steeds verder van huis en op drift. Het is geen toeval dat de burn-out wereldwijd zo om zich heen grijpt. Door de vergissing dat de werkelijkheid maakbaar is, kruipt de paniek in ons omhoog. Deze welbekende buikpijn is eeuwenoude wijsheid die we niet goed meer thuis weten te brengen. Laatst deed een actrice daar een ontroerende uitspraak over. In een documentaire over intieme en erotische film- en toneelscenes, zei ze wat verlegen: ‘Het lichaam weet niet dat het spel is.’ Wat een prachtig inzicht. Het is de wijsheid van de deemoed. In ons hoofdkantoor kunnen we wel quasi koel van alles afdwingen, ons lijf probeert ons geduldig duidelijk te maken wat echt waar is. Het luisteren naar die werkelijkheid vergt krijgersmoed, maar behoedt ons voor de burn-out. Dat is geen kunstmatige intelligente, maar natuurlijke schranderheid. Werkelijkheid-verkenners zijn we, in staat om intens te genieten van on-maakbaarheid.