Bang

Door de titel nieuwsgierig geworden kocht ik de nieuwe bloemlezing van Renate Rubinstein: ‘Bange mensen stellen geen vragen.’ Die titel blijkt op haar zelf te slaan. Het is een klein zinnetje in een verhaal over de moeizame relatie met haar moeder. Een bekend fenomeen. Menig collega-interviewer durft zijn ouders pas wezenlijke vragen te stellen als hij gewapend is met microfoon of camera. Beroepshalve durven we wel. Maar is het altijd een kwestie van lef? Is het geen illusie te denken dat we onze geliefden door middel van informatie inwinnen werkelijk leren kennen? Als je vraagt naar het hoe, wat en waarom zie je je naaste vaak spartelen en duiken. Alsof diegene het mysterie dat hij is wil beschermen. Maar wij stellen onszelf gerust met antwoorden en stoppen onze intimi in onze broekzak. De schrijver Gabriel Garcia Márquez zei over de dertigjarige relatie met zijn vrouw: ‘Ik ken haar nu zo goed dat ik niet het minste idee heb wie zij echt is.’ De zogenaamde vertrouwdheid kan verlammend zijn. Misschien wel een van de meest subtiele en diepgaande vormen van menselijke vervreemding. Dat is pas angstaanjagend als je het mij vraagt. Het mysterie van de ander valt niet te temmen door onze zucht naar informatie. Bange mensen stellen vragen. Wat echt gelukkig maakt is de geheimzinnige ander in verwondering en vertrouwen gadeslaan. Samen het mysterie vieren.